هر گردنبندی را به گردنت نینداز !

هر گردنبندی را به گردنت نینداز!

باید برای سعادت و خوش بختی در خانواده عوامل منطقی و درستی در دست داشته باشیم که بهترین عوامل ، در آیات قرآن کریم و روایات معصومان (علیهم السلام) بیان شده است .

نهاد خانواده ، یکی از اساسی‌ترین ارکان جامعه‌ی بشری و بستر فرهنگ‌های گوناگون و زمینه ساز خوش بختی و یا بدبختی انسان‌ها و ملت‌هاست . دین اسلام نیز - هدفش که برنامه‌ی سعادت و تکامل بشر است - عنایت ویژه‌ای به سلامت ، رشد و پویایی این نهاد سرنوشت ساز دارد زیرا خانواده نهادی است که بر پایه‌ی ازدواج مرد و زن، شکل می‌گیرد و با تولید مثل ، توسعه می‌یابد . خوش بختی در خانواده چیزی است که می‌توان با طرز کردار و گفتار ، آن را تأمین کرد زیرا خوشبختی و سعادت خرید و فروش نمی‌شود وگرنه فقرا هرگز شیرینی زندگی را نمی‌چشیدند . این طور نیست که هرگاه ثروت وجود داشته باشد ، خوش بختی خود به خود از راه برسد . البته اگر بقیه‌ی عوامل خوش بختی جمع باشد ثروت چیزی بسیار خوب خواهد بود . به اصطلاح ، ثروت برای خوش بختی علت تامه نیست تا خوش بختی ملزوم آن باشد . "بدون تردید ، کانون گرم خانواده و صفای آن ، با پول ، شهرت و ... ارتباط مستقیم ندارد با محبت کردن به یک دیگر و با خود یاری می‌توانند چنان صفا و ایمانی در دل‌ها به وجود آورند که خروارها پول و ثروت جای آن را نگیرد . " (البته معنای این گفته‌ها تشویق به فقر نیست!)

وقتی رضایت از زندگی را خوش بختی بدانیم دیگر برای سعادتمند شدن به دنبال پول و ثروت نخواهیم بود . چه بسا خانواده‌های فقیری که در اوج رضایت و خوش بختی به سر می‌برند و با همه‌ی نداری‌هایشان احساس خوش بختی می‌کنند ، همان گونه که گفته‌اند :

"سعادت و خوش بختی ، ممکن است به انسان روی آورد . در خانه‌ی محقر و کوچک هم سعادت را می‌توان به دست آورد ، بدون آن که شریک زندگی انسان ، شخصی کاملاً بی عیب و زیبا باشد . "

به راستی عوامل خوشبختی چیست؟

" کسی که درصدد ساختن خانه‌ای است ، قبل از ساختن ، مقدمات آن را فراهم می‌سازد ؛ زمین می خرد ، مصالح آماده می‌کند و طرح می‌ریزد تا خانه‌ی آینده‌اش کاملاً مطلوب و بی عیب باشد . در زندگی نیز باید از قبل ، در انتخاب اعضای خانواده و چگونه ساختن زندگی آینده بسیار دقت کرد ؛ این‌ها از مهم‌ترین مسائلی است که سلامت و پای داری زندگی را تأمین کرده و خوشبختی را به ارمغان می‌آورد .

در این بخش ، برخی ملاک‌ها برای شروع زندگی خوب ، آورده شده است :

1) دقت در انتخاب همسر

اولین عامل خوش بختی در خانواده ، دقت در انتخاب همسر است ؛ زیرا ازدواج یک امر بسیار مهم و سرنوشت ساز است که کام یابی یا شکست در آن ، در زندگی آینده تأثیر به سزایی دارد . همسر خوب و موافق ، زندگی را قرین آرامش و آسایش می‌کند و زمینه را برای پرورش استعدادهای درونی و سعادت و خوش بختی فراهم می‌سازد . برعکس ، شکست در ازدواج موجب یاس و دل سردی می‌شود و استعدادهای درونی را از حرکت و تکامل باز می‌دارد .

امام صادق (علیه السلام) می‌فرماید : " زن به منزله‌ی گردن بندی است که بر گردن می‌افکند پس مراقب باش که چه چیزی را بر گردن می‌افکنی ؛ و برای زن نمی‌توان قیمتی را تعیین کرد ، چه خوب و چه بد اما ارزش زن‌های نیک را با طلا و نقره نمی‌شود تعیین کرد زیرا آن‌ها از طلا و نقره ارزشمندترند و اما بدان آن‌ها ارزش خاک را هم ندارند ، زیرا که خاک از آن‌ها بهتر است . " ابراهیم می‌گوید به امام صادق (علیه السلام) عرض کردم : " همسر من فوت شده . او همسر خوب و سازگاری بود . اکنون قصد دارم مجدداً ازدواج کنم ." فرمود : " خوب دقت کن که خودت را در کجا می‌نهی و چه کسی را در مالت شریک می‌گردانی و بر دین و اسرارت آگاه می‌سازی ." امام رضا (علیه السلام) می‌فرماید : " به بنده‌ی خدا فایده‌ای بهتر از همسر خوب نمی‌رسد که وقتی او را می‌بیند خشنودت سازد و در غیاب او از نفس خودش و مال شوهرش حفاظت کند ."

از این روایات به خوبی فهمیده می‌شود که یکی از عوامل خوش بختی در خانواده دقت در انتخاب همسر است زیرا انتخاب همسر مانند لباس خریدن ، موقتی نیست . تو می‌خواهی یک عمر با او زندگی کنی و او را محرم راز خود قرار دهی ، ممکن است در اثر عجله و عدم دقت کافی ، ناچار شوی عمری را با ناراحتی و گرفتاری بگذرانی . آن چه که از این آیه و روایت استفاده می‌شود ، این است که انسان هوشیار هیچ گاه به آراستگی زنان نگاه نمی‌کند و به جمال آنان فریب نمی‌خورد ، بلکه به ذاتیات و تدین وی می اندیشد .

2) ایمان و دین داری

ایمان و دین داری یکی از عوامل بسیار مهم و اساس خوش بختی در خانواده به حساب می آید . در قرآن کریم و روایات معصومین (علیهم السلام) نیز به آن تاکید شده است . قرآن کریم در همین زمینه می‌فرماید : «وَلا تَنکحُوا المُشرِکَات حتَّی یومنَّ وَلامَه مُومنَه خَیرُ من مُشرِکَه وَلَو اعجَبَتکُم وَلا تُنکِحُوا المُشرِکین حتَّی یومنوا وَلَعَبد مُومِنُ خَیرُ مِن مُشرِکٍ وَلَو أعجَبَکُم اولئکَ یدعُونَ الی النّارِ وَاللّهُ یدعُو الَی الجَنَّه ؛ با زنان مشرک تا زمانی که ایمان نیاورده اند ازدواج نکنید ، اگرچه به خاطر مال یا جمال و مقام (موقعیت) شما را به شگفتی آورند و زنان خود را به ازدواج مردان

مشرک و بت پرست تا ایمان نیاورده اند در نیاورید اگر چه (مال و زیبایی و موقعیت) آنان شما را به شگفتی آورند ؛ زیرا آن‌ها شما را به

سوی آتش دعوت می‌کنند و خداوند شما را به بهشت و آمرزش دعوت می‌نماید . »

همچنین رسول خدا (صلی الله علیه وآله) می‌فرماید : « هرکس با زنی برای مالش ازدواج کند خدا او را به همین امر واگذار می‌نماید و هر کس که برای جمالش ازدواج کند به چیزی می‌رسد که از آن کراهت دارد و هر کسی که برای دین داری ازدواج کند خداوند هر سه را برایش جمع می‌کند . » و نیز امام صادق (علیه السلام) می‌فرماید: « اگر مرد با زنی برای جمال یا مال ازدواج کند به همین امر واگذار می‌شود ولی اگر برای دین دار بودن او ازدواج کند خدا مال و جمال را نیز نصیبش میگرداند . »

البته اسلام مخالف زیبایی و ثروت نیست ، اما اگر امر دایر باشد بین دین دار و زیبا و یا دین دار و ثروتمند ، دیندار مقدم است زیرا زن دین دار مایه‌ی سعادت و خوش بختی انسان است . رسول خدا (صلی الله علیه وآله) می‌فرماید : « از سعادت و خوش بختی مرد آن است که زن صالح و پاک دامن داشته باشد . »

آن چه که از این آیه و روایت استفاده می‌شود ، این است که انسان هوشیار هیچ گاه به آراستگی زنان نگاه نمی‌کند و به جمال آنان فریب نمی‌خورد ، بلکه به ذاتیات و تدین وی می اندیشد .

ادامه دارد ...

گروه دین تبیان

منبع :

پژوهشکده باقر العلوم علیه السلام